Το βράγχος φωνής ή -κοινώς- βραχνάδα είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει μη φυσιολογικές αλλαγές στη χροιά, την ένταση ή τη συχνότητα της φωνής. Οι αλλαγές αυτές οφείλονται συνήθως σε διαταραχές που σχετίζονται με τις φωνητικές χορδές, οι οποίες παράγουν τον ήχο. Οι φωνητικές χορδές διαχωρίζονται κατά την αναπνοή. Όταν όμως παράγεται ήχος, συγκλίνουν και δονούνται, καθώς ο αέρας εξέρχεται από τους πνεύμονες. Οτιδήποτε εμποδίζει τη δόνηση ή τη σύγκλιση των φωνητικών χορδών οδηγεί σε βραχνάδα.
Το βράγχος φωνής αποτελεί σύμπτωμα και όχι ασθένεια, ενώ οι λόγοι που το προκαλούν ποικίλλουν. Ωστόσο, οι περισσότεροι δεν είναι σοβαροί και το πρόβλημα υποχωρεί σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Τι προκαλεί βράγχος φωνής;
Το βράγχος φωνής μπορεί να προκληθεί από τα παρακάτω:
- Κοινό κρυολόγημα ή ιογενείς λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, με πιο κοινή την οξεία λαρυγγίτιδα
- Κατάχρηση της φωνής (όταν η φωνή χρησιμοποιείται πάρα πολύ, ιδιαίτερα δυνατά ή ακατάλληλα)
- Γαστροοισοφαγική-λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση (τα γαστρικά υγρά εξέρχονται από τον οισοφάγο και ερεθίζουν τις φωνητικές χορδές)
- Κάπνισμα. Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του λάρυγγα, ενώ παράλληλα προκαλεί μόνιμες αλλοιώσεις στις φωνητικές χορδές
- Καλοήθεις βλάβες του λάρυγγα (οζίδια ή κομβία, πολύποδες, θηλώματα)
- Καρκίνος του λάρυγγα ή άλλες κακοήθειες του τραχήλου ή του θώρακα
- Νευρολογικές ασθένειες ή διαταραχές (νόσος του Πάρκινσον, εγκεφαλικό επεισόδιο)
- Ατροφία φωνητικών χορδών
- Αιμορραγία φωνητικών χορδών
- Άλλοι παράγοντες, όπως αλλεργίες, δυσλειτουργίες θυρεοειδούς, ρευματοειδής αρθρίτιδα και τραύμα στο λάρυγγα
Βράγχος φωνής: Πότε πρέπει το να απευθυνθούμε στον Ωρλ;
Ο ασθενής που παρουσιάζει βράγχος φωνής θα πρέπει να απευθυνθεί στον Ωρλ για λεπτομερή διερεύνηση στις παρακάτω καταστάσεις:
- Βραχνάδα που διαρκεί περισσότερο από 3 εβδομάδες, ειδικά αν είστε καπνιστής
- Πλήρη απώλεια ή σοβαρές αλλοιώσεις στη φωνή που διαρκούν πολλές ημέρες
- Δυσκολία στην αναπνοή ή την κατάποση
- Πόνο κατά την ομιλία
- Μάζα ή διόγκωση στο λαιμό
- Επαγγελματίες που βασίζονται στη φωνή τους (τραγουδιστές, δάσκαλοι κλπ.)
Βράγχος φωνής: Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;
Οι θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση του βράγχους φωνής βρίσκονται σε συνάρτηση με την αιτία του συμπτώματος. Ο γιατρός θα καταγράψει το ιστορικό, θα αξιολογήσει τα συμπτώματα και θα εξετάσει το λάρυγγα με ενδοσκόπιο και στη συνέχεια θα θέσει τη διάγνωση.
- Στην οξεία λαρυγγίτιδα, η υποστηρικτική φροντίδα και η φωνητική ανάπαυση είναι συνήθως τα συνιστώμενα μέτρα. Σπάνια θα απαιτηθεί η χορήγηση αντιβιοτικών και στεροειδών. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται όταν πρόκειται για παιδιά, λόγω των μικρών διαστάσεων του λάρυγγα
- Σε περιπτώσεις βράγχους φωνής λόγω γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, θα δοθεί προτεραιότητα στην αντιμετώπιση της παλινδρόμησης
- Σε καλοήθεις καταστάσεις του λάρυγγα, ο χειρουργικός καθαρισμός των φωνητικών χορδών αποτελεί την οριστική λύση. Μπορεί να προγραμματιστεί χωρίς να έχει επείγοντα χαρακτήρα
- Σε περιπτώσεις μορφωμάτων ύποπτων για κακοήθεια, θα προταθεί άμεσα χειρουργική επέμβαση
- Εάν πρόκειται για κάποια νευρολογική ασθένεια, ειδικές φωνητικές τεχνικές και θεραπείες ίσως βοηθήσουν
Μπορεί να προληφθεί το βράγχος φωνής;
Το βράγχος φωνής μπορεί να προληφθεί. Μερικές συμβουλές «φωνητικής ευεξίας» περιλαμβάνουν:
- Ελάττωση/διακοπή του καπνίσματος και αποφυγή του παθητικού καπνίσματος
- Αποφυγή παραγόντων που προκαλούν αφυδάτωση, όπως αλκοόλ και καφεΐνη
- Άφθονο νερό-επαρκής ενυδάτωση
- Τροποποίηση των διατροφικών συνηθειών-αποφυγή πικάντικων τροφίμων
- Υιοθέτηση ορθών φωνητικών συνηθειών
