Καθυστέρηση Ομιλίας


Η καθυστέρηση ομιλίας αναφέρεται στην καθυστερημένη ανάπτυξη και χρήση των μηχανισμών παραγωγής της ομιλίας από το παιδί. Ένα στα πέντε παιδιά αναπτύσσει ομιλία και λόγο με πιο βραδείς ρυθμούς σε σχέση με τους συνομηλίκους του. Ορισμένες φορές τα παιδιά ξεπερνούν το πρόβλημα αυτό μέχρι να ξεκινήσουν το νηπιαγωγείο. Ωστόσο, η καθυστέρηση ομιλίας μπορεί να υποδηλώνει κάποιο υποκείμενο πρόβλημα που χρειάζεται εξειδικευμένη παρέμβαση.

Η έγκαιρη αναζήτηση βοήθειας είναι πολύ σημαντική για την υποστήριξη και βελτίωση των ομιλητικών δεξιοτήτων του παιδιού.

Καθυστέρηση Ομιλίας

Πώς αναπτύσσεται η ομιλία ενός παιδιού;

Κάθε παιδί εξελίσσεται με διαφορετικό ρυθμό και συνήθως αναπτύσσει δεξιότητες ανάλογα με την ηλικία του. Για να προσδιοριστεί αν ένα παιδί έχει φυσιολογική εξέλιξη ή αναπτυξιακή καθυστέρηση, χρησιμοποιούνται τα παρακάτω «αναπτυξιακά ορόσημα»:

  1. Στην ηλικία των 2 ετών, τα παιδιά είναι σε θέση να πουν περίπου 50-100 λέξεις και φράσεις 2-3 λέξεων, όπως «μαμά μου»
  2. Μέχρι την ηλικία των 3 ετών, το λεξιλόγιο τους αυξάνεται σε περίπου 1.000 λέξεις και μιλούν με φράσεις 3-4 λέξεων

Αν το παιδί σας δεν έχει επιτύχει αυτά τα ορόσημα, ίσως έχει καθυστέρηση ομιλίας. Αρκετά παιδιά με καθυστέρηση στην ομιλία ξεπερνούν το πρόβλημα σε ηλικία 3 ετών. Πολλά όμως συνεχίζουν να παρουσιάζουν καθυστέρηση ομιλίας. Αυτό μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην προσωπική, κοινωνική, ακαδημαϊκή και, αργότερα, επαγγελματική τους ζωή.

Η καθυστέρηση ομιλίας μπορεί να οφείλεται σε απώλεια ακοής (βαρηκοΐα), νευρολογικές ή αναπτυξιακές διαταραχές. Πολλοί τύποι καθυστέρησης ομιλίας αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά, αρκεί να υπάρχει έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη παρέμβαση.

Σημάδια που υποδεικνύουν καθυστέρηση ομιλίας

Υπάρχουν πολλά στοιχεία που υποδεικνύουν καθυστέρηση ομιλίας, τα οποία μπορείτε να παρατηρήσετε στο παιδί σας. Ενημερώστε το γιατρό του παιδιού αν το παιδί παρουσιάζει κάποιο από τα παρακάτω σημάδια:

  • 2 – 3 μηνών: Δεν ανταποκρίνεται σε δυνατούς ήχους και δεν χαμογελάει σε ανθρώπους
  • 3 – 4 μηνών: Δεν βαβίζει ή αρχίζει να βαβίζει αλλά δεν προσπαθεί να μιμηθεί τους ήχους που εσείς παράγετε
  • 15 μηνών: Δεν δείχνει να γνωρίζει τη χρήση των κοινών αντικειμένων του σπιτιού (τηλέφωνο, κουδούνι, κουτάλι)
  • 18 μηνών: Δεν χρησιμοποιεί απλές λέξεις όπως «μαμά» ή «μπαμπά»
  • 24 μηνών: ∆εν παράγει τουλάχιστον 15 λέξεις ή/και δεν χρησιμοποιεί προτάσεις 2 λέξεων. Μπορεί να μιμηθεί ομιλία ή πράξεις, αλλά δεν παράγει λέξεις ή φράσεις αυθόρμητα
  • 3 χρονών: Δεν χρησιμοποιεί τουλάχιστον 200 λέξεις, δεν ζητάει πράγματα με το όνομά τους και ο γονέας δυσκολεύεται να καταλάβει τι του λέει το παιδί
  • Οποιαδήποτε ηλικία: δε μπορεί να πει λέξεις που έχει μάθει προηγουμένως

Επικοινωνία Δρ. Αθανασόπουλος

Τι προκαλεί την καθυστέρηση ομιλίας; Ποια είναι τα αίτιά της;

Κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και αναπτύσσεται με το δικό του τρόπο.

Το να υπολείπεται ελαφρώς σε σχέση με τα αναπτυξιακά ορόσημα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει πρόβλημα. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις, η καθυστέρηση της ομιλίας μπορεί να υποκρύπτει σοβαρή διαταραχή.

Μερικές κοινές αιτίες είναι:

  • Απώλεια ακοής (βαρηκοΐα)
  • Παιδική απραξία λόγου
  • Νοητική υστέρηση
  • Νευρολογικές διαταραχές
  • Διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού
  • Έλλειψη λεκτικής επικοινωνίας και ερεθισμάτων από τους γονείς

Πού πρέπει να απευθυνθώ όταν υποψιάζομαι ότι το παιδί μου έχει καθυστέρηση ομιλίας;

Αν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας παρουσιάζει καθυστέρηση ομιλίας, μπορείτε αρχικά να απευθυνθείτε στον παιδίατρό σας.

Θα σας ρωτήσει για την ανάπτυξη της ομιλίας και τα αναπτυξιακά ορόσημα του παιδιού. Έπειτα, θα εξετάσει το στόμα, τον ουρανίσκο και τη γλώσσα του. Ακόμα και αν το παιδί φαίνεται να ανταποκρίνεται στον ήχο, μπορεί να υπάρχει απώλεια ακοής. Ανάλογα με τα ευρήματα, ο παιδίατρος μπορεί να σας παραπέμψει σε άλλους ειδικούς για πιο εμπεριστατωμένη αξιολόγηση όπως:

  • Αναπτυξιολόγο
  • Παιδο-Ωρλ με εμπειρία στην ακοολογία
  • Νευρολόγο
  • Λογοθεραπευτή
  • Εργοθεραπευτή

Πώς διενεργείται ο ακοολογικός έλεγχος σε παιδί με καθυστέρηση ομιλίας;

Όταν ένα παιδί παρουσιάζει καθυστέρηση ομιλίας είναι απαραίτητο να γίνει πλήρης ακοολογικός έλεγχος ώστε να προσδιοριστεί με ακρίβεια η ακοή του. Σε παιδιά μη συνεργάσιμα ο ακοολογικός έλεγχος πραγματοποιείται με ενσυνείδητη καταστολή (μέθη) και περιλαμβάνει:

Απαραίτητη προϋπόθεση για την αξιοπιστία της εξέτασης είναι η παρουσία εξειδικευμένου προσωπικού και η ύπαρξη κατάλληλα διαμορφωμένων χώρων.

Στο Ακοολογικό Τμήμα του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών, οι εξετάσεις αυτές λαμβάνουν χώρα σε περιβάλλον με ειδική ηχομόνωση και θωρακισμένο από ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.

Ο Δρ Αθανασόπουλος στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του ιατρείου του για διενέργεια ακοολογικών εξετάσεων πραγματοποιεί:

Παρακολουθείστε το βίντεο: